De maatschappelijke invloed van nieuwe technologie in Zuid-Holland
De maatschappelijke invloed van nieuwe technologie in Zuid-Holland

(on)begrensde technologie

Zuid-Holland

Maatschappelijke invloed van nieuwe technologie in Zuid-Holland

Het hele rapport is te downloaden via deze link.

In opdracht van de Provincie Zuid-Holland heeft SMV, in samenwerking met DRIFT, onderzocht wat de maatschappelijke invloed kan zijn van nieuwe technologieën.

Er zijn voorspellingen gedaan, bijvoorbeeld door het World Economic Forum, dat we aan de vooravond van een ‘vierde industriële revolutie’ staan, die draait om het meer verbonden raken van informatie- en productieprocessen. Als dat zo is, zal dat maatschappelijke gevolgen voor Zuid-Holland en daarmee implicaties voor het beleid van de provincie hebben. De onderzoeksvraag van deze studie is dan ook: “Wat is de maatschappelijke (sociale, economische en ruimtelijke) invloed van nieuwe productie- en informatietechnologieën? En, hoe verandert dat de wijze waarop we als provincie aan de opgaven van de toekomst werken?”.

Het assenkruis: vier scenario’s voor platform-ontwikkeling
Het assenkruis: vier scenario’s voor platform-ontwikkeling
Omdat die ontwikkeling, en daarmee de maatschappelijke invloed, onzeker is, hebben we een ‘assenkruis’ van vier scenario’s ontwikkeld:

Conglomeratenwereld: deze wereld, waarin op mondiaal niveau meer gesloten systemen en platforms ontstaan, is een wereld waarin technologie minder continu dynamisch is, en maatschappelijke disrupties eerder in grote klappen komen. Het is een wereld die deels lijkt op de twintigste eeuwse wereld van opkomende multinationals en conglome¬raten, maar die dat ook doet in sectoren (zoals bouw) die tot nu toe minder aan die mondiale dynamiek onderhevig waren. Technologie (en daarmee informatiestromen) ontwikkelen zich in meerdere parallelle platforms. Dit remt de snelheid van technologische ontwikkeling. Er ontstaat grote concurrentie tussen regio’s om technologie-clusters van deze conglomeraten aan zich te binden.

Grenze(n)loze wereld: het ‘trendscenario’. We laten zien dat een open, mondiale technologische ontwikkeling een grote, disruptieve maatschappelijke invloed zal hebben. Ontwikkelingen gaan snel en veranderen snel van richting door het open karakter. Er worden nieuwe competenties van burgers in hun professionele en persoonlijke leven gevraagd die sommigen nieuwe kansen zullen bieden maar voor anderen moeilijk te verwerven zullen zijn. En regionale overheden zullen op een andere manier moeten gaan werken om niet achter de feiten aan te hollen en een speelbal te worden van mondiale ontwikkelingen. De disruptiviteit in dit scenario is dus groot en continu: fysieke clusters komen en gaan en bedrijven werken in steeds veranderende netwerken (of ‘ecosystemen’) samen rondom nieuwe technologieën.

Eilandenwereld: een wereld waarin een totale trendbreuk met een open, mondiale wereld plaats vindt: juist op het niveau van de regio (zoals de provincie of nog lokaler) vinden uitwisselingen plaats binnen gesloten systemen. Mobiliteit van personen, goede¬ren, maar ook ontwerpen, informatie en ideeën is beperkt. In dit scenario is de maat¬schappij zelf dus disruptief veranderd en dit remt juist technologische ontwikkelingen.

Bottom-up wereld: in deze meer hybride wereld gaan lokale kringlopen, kleinschalige technologische ontwikkeling en meer zelfvoorzienendheid samen met mondiale plat¬forms voor de uitwisseling van informatie, ontwerp en ideeën. Deze wereld is minder competitief dan de grenze(n)loze wereld, maar nog steeds gekenmerkt door een hoge dynamiek en vraagt een ondernemende houding van burgers, bedrijven en andere orga¬nisaties. Net als in de eilandenwereld, heeft de opkomst van lokale circulaire technologie grote economische en ruimtelijke gevolgen.

Deze scenario’s schetsen extremen en verkennen zo mogelijke toekomsten. Het is niet de verwachting dat één van de scenario’s uitkomt. Maar scenario’s helpen wel om een robuust beleid te ontwikkelen en bieden verhalen om de dialoog met stakeholders over aan te gaan, zoals in dit project ook in sessies rondom Greenport Oostland-Westland, de Hoeksche Waard, retail in Den Haag Centrum en wonen in IJsselmonde is gedaan.

Aan de hand van deze scenario’s heeft StudioMarcoVermeulen de ruimtelijke gevolgen van nieuwe technologieën onderzocht en wereldbeelden geschetst voor de belangrijkste clusters van Zuid-Holland.
Overzicht scenario’s in de internationale context
Overzicht scenario’s in de internationale context
Assenkruis scenario's op provinciaal niveau
Assenkruis scenario's op provinciaal niveau
Zuid-Holland in de conglomeraten wereld
Zuid-Holland in de conglomeraten wereld
Zuid Holland in de grenze(n)loze wereld
Zuid Holland in de grenze(n)loze wereld
Zuid Holland in de eilandenwereld
Zuid Holland in de eilandenwereld
Zuid Holland in de bottom-up wereld
Zuid Holland in de bottom-up wereld
De impact van verschillende scenario's op het Havenindustrieel Complex
De impact van verschillende scenario's op het Havenindustrieel Complex
De impact van verschillende scenario's op het centrum van Den Haag
De impact van verschillende scenario's op het centrum van Den Haag
De impact van verschillende scenario's op De Hoeksche Waard
De impact van verschillende scenario's op De Hoeksche Waard
De impact van verschillende scenario's op het glastuinbouwgebied het Westland
De impact van verschillende scenario's op het glastuinbouwgebied het Westland
De impact van verschillende scenario's op Beverwaard, Rotterdam
De impact van verschillende scenario's op Beverwaard, Rotterdam
jaar
2017

team
ir. Marco Vermeulen, ir. Bram Willemse, Chiel Lansink

in samenwerking met
Dutch Research Institute for Transitions (DRIFT)

programma
Ontwerpend onderzoek

opdrachtgever
Provincie Zuid-Holland

website
www.zuid-holland.nl


volgend project:
Logistiek Park Moerdijk